ASPECTEN VAN INTERSECTIONALITEIT



 ‘KÖRPER” en “LEIB”, LIMINALITIET en TRANSGRESSIE, MIMESIS en COMMUNITAS.


VOORUIT met de KUIT! als de draaglijke lichtheid van de onmogelijkheid van het categoriseren.






Rijvers Festival… Share The Magic

Het Rijversfestival1 is het snelst groeiende festival van Vlaanderen. Het heeft reeds voor de derde maal plaats. Op zaterdag 10 augustus 2019 werd ‘Vooruit met de Kuit’ (VmdK) geboekt. Als ex-majorette van deze groep koos ik om hun performance te analyseren vanuit de perspectieven aangereikt door prof. dr. Carine Plancke. Mijn observaties werden aangevuld met gesprekken met de majorettes in de kleedkamer en tijdens de pauzes. Mijn positie van een outsider-within liet me toe het gebeuren zowel van binnenuit als op afstand te observeren.


Stereotypen en Categorieën

De majorettes van VmdK beschrijven zichzelf als een dolle bende ongeregeld die door hun eigenzinnige originele danspasjes reguliere majoretterie-adepten doet knarsetanden. De fanfare met majorettes kan geboekt worden voor buurtfeesten, festivals en privé-feesten.2 De majorettes van VmdK komen op straat als parodie op de klassieke majorette. De categorie ‘majorette’ roept connotaties op met jonge brave meisjes die netjes in de pas en in de rij lopen om opgelegde choreografieën foutloos uit te voeren. Ze zijn feilloos in het jongleren met de baton. Hun uniform bestaat uit een mini-jurkje, panty’s, witte laarsjes en een hoed. De hoofdmajorette die er altijd ietwat ouder uitziet loopt voorop als een fluisterbaken voor de gehele groep. De majorettes lopen de fanfare voorop. Deze bestaat uit koperblazers en slagwerk vaak aangevuld met saxofoons. De meisjes dansen op de maat van de muziek. Net zoals bij andere performers zoals bijvoorbeeld in de flamenco, tango en buikdansen roept ‘de majorette’ stereotiepe beelden op. De vrouwen van VmdK dagen deze normen uit door te spelen met sociale posities zoals gender, leeftijd, uiterlijke kenmerken en klasse. Hun dansjes zijn niet altijd ‘vrouwelijk’ (foto 1). Preutsheid is ver te zoeken (foto De leeftijd varieert tussen vijfendertig en zestig jaar (foto 3). Tweemaal per maand komen ze samen om te repeteren en nieuwe choreografieën uit te werken. Ieder lid interpreteert de ‘majorette met een hoek af’ op een heel persoonlijke lichamelijke manier (foto 4).


 foto 1


foto 2


foto 3



foto 4


      

      

De performance

De managers van het festival boekten VmdK voor een optreden tussen 17.00u en 19.00u. Achter de coulissen oefenden de nieuwe majorettes nog snel wat dansjes begeleid door Evy, de onopvallende supermajorette (foto’s 5 en 6). Het startmoment werd aangegeven door de organisatie en na de Instagram-foto (foto 7) mocht VmdK zich een weg banen tussen de festivalgangers op de aangelegde plankenvloer. De stoet trok van de hoofdtent naar een patio een kilometer verderop. Daar was er animatie voor kinderen voorzien. Tijdens het parcours werd de vooraf afgesproken playlist gevolgd. Deze is opgedeeld in verschillende blokken waarbij een paar ‘kuitjes’ verantwoordelijk zijn voor de choreografie: ze lopen voorop en zullen ook het desbetreffende dansje aanleren aan de novieten tijdens de repetitiezondagen. Er waren 7 choreografieën per blok. Na een korte rust- en drankpauze werd overgegaan tot het volgende blok. Die zaterdag werden ongeveer 20 verschillende choreografieën uitgevoerd. De namen van de dansjes zijn hilarisch: Koeskoeskuiten, Kuitentrekkerij, Superkuit, Ijdelkuit, … 1. Iedere choreografie is dan ook een parodie op een bepaald thema. Zo beeldt ‘Koekoeskuiten’ een parodie op Oriëntaalse dansen uit, ‘Wiener Waden’ op de Weense wals. ‘Ijdelkuit’ evoceert de catwalk, ‘Scratch my calf’ een majorette die geplaagd wordt door muizenissen en ander ongedierte. Foto 8 toont de parodie op de French Cancan in het nummer ‘Ska Kuit’. Het publiek reageert enthousiast. Het is feest en deze rariteiten passen hierbij. Zomergem is een landelijke gemeente en dat verklaart de witheid van het publiek. Toch was er diversiteit te bespeuren op het vlak van leeftijd, ability en sociale klasse. Om 19.15u was het optreden achter de rug. VmdK slenterde terug naar de verkleedtent.


foto 5

foto 6

foto 7

foto 8


 


Embodiment – categorical logic –practical logic.

In ‘Embodiment is always more: intersectionality, subjection and the body’, ontwikkelt Villa (2011) de idee dat de belichaming van een categorie als onderdeel van een sociale praktijk een ander licht werpt op de categorie en mee in de intersectionele analyse dient opgenomen te worden. Via de geleefde lijfelijke ervaring komt men tot andere en verrijkende perspectieven van de besproken categorie. Villa maakt een onderscheid tussen de categorische logica en de praktische logica. De ene logica heeft met de andere te maken, ze werken samen en vullen elkaar aan. De praktische logica behelst de stoffelijke, lichamelijke en materiële dimensie van de categorische logica. De categorische logica biedt orde op macro-niveau. Categorieën zijn niet vast maar hebben een vloeiende betekenis in tijd en ruimte. Het zijn sociale constructies waarbij concrete sociale acties hun inhoud mede bepalen en hen tastbaar maken. De bewegingen van de majorettes, de danspasjes en hun interacties met het publiek worden door elke majorette afzonderlijk op een persoonlijke manier geïnterpreteerd. Ook al lopen ze allemaal in de pas en krijg je als toeschouwer eventjes de indruk dat er uniformiteit heerst toch bemerk je terzelfdertijd net een ietwat andere uitvoering of mimiek. Deze invulling geeft meer embodiment en persoonlijkheid aan de categorie ‘non-majorette’. Het samengaan van de categorische en de praktische logica ondersteunen het subversieve karakter van de groep. Elsje, Evy, Katrien, Liliane, Beatrijs, Lie, Nele en Maya zijn concrete personen die op een persoonlijke manier invullen wat het voor hen betekent om majorette te zijn bij VmdK. Hun individuele benadering van het concept ‘non-majorette’ daagt de subjectpositie van deze categorie uit. Meerdere subjectposities worden gecreëerd.

Judith Butler betwist het bestaan van het subject. Geïnspireerd door Foucault wijst ze erop dat een subject een object is in voortdurende wording. Subjectposities worden geconstrueerd door normen terwijl concrete personen geen normen belichamen. Normen regelen wel de voorwaarden waaronder concrete acties bij concrete personen begrijpbaar worden. De confrontaties met de acties van de majorettes beroeren, vertederen, amuseren of irriteren het publiek dat onmiddellijk in de gaten heeft dat het hier niet om ‘normale’ majorettes gaat. Hun gedrag creëert een subjectpositie. Zij acteren, volgen een script en worden zodanig herkend als een al of niet afwijkende majorette. Toch belichamen ze niet altijd de norm van een non-majorette. Ze balanceren tussen de twee normen. Normen zijn in een post-structuralistische Butleriaanse visie onbereikbaaar. Het individu streeft wel naar het bereiken van een norm om- bewust of onbewust - een subjectposititie te creëren en op die manier agency te verwerven. Deze norm omvat een zekere sociale herkenbaarheid. Als je aan een norm, een categorie wil voldoen impliceert dat dat je bepaalde scripts, performances en uiterlijkheden overneemt zo dat anderen je kunnen herkennen in deze norm. Maar de norm is een theoretisch concept en wordt altijd persoonlijk ingevuld. De perfomatieve mimesis is die nabootsing die door voortdurende herhaling een bepaalde norm kan versterken of ook kan uitdagen.

 

Mimesis

Het nabootsen van bestaande scripts en rolmodellen of, in het geval van de majorettes, het kopiëren van de aangeleerde choreografieën brengt Judith Butler in verband met het concept ‘mimesis’. Deze mimesis impliceert een voortdurende embodiment en een lijfelijke interpretatie van de regels. De variatie op het thema ‘majorette’ wordt door iedere deelneemster op een andere manier belichaamd. Typisch voor VmdK is dat de majorettes in interactie gaan met het publiek (foto’s 9 en 10). VmdK komt steeds in nieuwe situaties terecht, en hun performance en het effect ervan op het publiek is nooit hetzelfde. Hoe de majorettes zich bewegen, hoe zij het publiek bespelen met hun soms obscene gebaren en uitdagende mimiek wisselt in tijd en ruimte. De afwezigheid of de onmogelijkheid om aan regels te beantwoorden overheerst de performance. Voor Villa is belichaming per sé intersectioneel en door zijn mimetische dimensie overschrijdt het elke categorie (Villa, p. 181). Embodiments zijn complex en dat illustreren de majorettes van VmdK. Ze tonen aan dat de practical logic dichter bij de geleefde werkelijkheid staat dan de categorical logic. De orde eigen aan rigide categorieën en normen wordt voortdurend uitgedaagd. Embodiment overstijgt het theoretisch en analytisch benaderen van centrale categorieën. Categorieën werken op macro-niveau, maar niet op het niveau van de embodiment.


 foto 9

foto 10


Esthetics of difference

De ‘dansmariekes’ van VmdK beantwoorden niet aan het klassieke schoonheidsideaal. Er is trouwens geen casting of auditie vooraleer je in de groep opgenomen wordt. Iedereen jong oud, dik of dun is welkom (foto 11). Er wordt enkel een engagement verwacht om aan de tweewekelijks repetitie deel te nemen en zoveel mogelijk mee te stappen als er optredens geboekt worden. Lid zijn van de groep is op volledig vrijwillige basis. Organisatoren van evenementen betalen een kleine bijdrage. Voor goede doelen en non-profit organisaties wordt aardig over de prijs onderhandeld en het gebeurt vaak dat VmdK gratis optreedt. Het plezier van het dansen, de onverwachte verrassende locatie waar ze terecht komen overheerst.

Niet perfecte en ouder wordend lichamen worden gemarginaliseerd in de overheersende danscultuur waar gezondheid, fysische kracht en lenigheid, gespierde en strakke lichamen gevaloriseerd worden. VmdK hertekent deze normatieve esthetische standaarden. Door het opvoeren van andere lichamen kunnen vastgeroeste stereotyperingen losgeweekt worden.

Hierdoor wordt het categorische lichaam (Körper, lichaam) bevraagd en wordt de aandacht verlegd naar het geleefde lichaam (Leib, lijf) zoals het gevoeld en ervaren wordt door de individuele majorette. Het binaire denken wordt hierdoor uitgedaagd. Een nieuwe, andere schoonheid wordt in leven gebracht: de schoonheid van het verschil. Deze conceptuele shift vinden we ook terug bij de alternatieve majorettes van VmdK (foto 12). Wellicht kan hierdoor hun populariteit verklaard worden. De traditionele focus op het uiterlijke en het voorkomen (vorm, techniek en virtuositeit) is verplaatst naar een focus op de beweging geconnecteerd met ‘the sense of self’. Het bewegen wordt verbonden met een gevoel van eigenwaarde en subjectiviteit. En deze subjectiviteit richt zich niet alleen op het lichaam van de perfecte danser maar ook op lichamen met een beperking in de brede betekenis van disability. Zo was er een majorette met pijnlijke knieën. Ze mocht andere bewegingen uitvoeren dan de geprogrammeerde choreografie. De concepten Körper en Leib openen een toegankelijk perspectief op embodiment, categorical logic en practical logic. Een lichaam is geen ding, geen object (Körper) dat gekarakteriseerd wordt door zijn fysieke verschijning. In de danswereld zal men het lichaam meer percipiëren op de manier hoe het aangevoeld wordt, hoe erin geleefd wordt en hoe het Leibelijk ervaren wordt. Een lichaam is nu eenmaal een verpakking met menselijke inhoud. Een lichaam vertelt een persoonlijk verhaal.


foto 11

foto 12



Kinesthetic empathy

Dans is bij uitstek het medium van de non-verbale communicatie. De majorettes van VmdK dansen met of tegen elkaar, hebben al of niet lijfelijk contact en communiceren met het publiek. Dit werkt zo aanstekelijk dat menige toeschouwer de dansjes zelf begint te imiteren. Kinderen en personen met een beperking zijn het meest spontaan (foto’s 13 en 14). Het publiek is niet betrokken in een Körper ervaring, maar ze beleven een Leib moment. De ‘esthetiek van het verschil’ geeft ruimte aan het persoonlijke, aan de geleefde ervaring en is tastlijfelijk. Door de bewegingen, zowel van de majorettes als van de toeschouwers, wordt een geleefde ervaring gedeeld en krijgt het opzet van VmdK zoals waarden en normen op hun kop zetten betekenis. In dans wordt the sense of the self verbonden met the sense of the otherness. Er ontstaat een verbondenheid tussen het publiek en de dansers. Het publiek voelt zich betrokken en leeft mee. Deze ‘kinesthetic empathy’ (Hermans, 162) vormt een van de hoogtepunten van het optreden van VmdK.


foto 13

foto 14


Rituele transgressie

 Victor Turner1 heeft de bevindingen van Arnold van Gennep2 uitgebreid naar de omstandigheden van moderne en postmoderne gemeenschappen waarin rituelen andere gedaanten aannemen dan in de premoderne beschavingen. Zijn inzichten bieden vanuit antropologisch perspectief een bijzondere bijdrage aan het uitgebreid domein van de studie van de intersectionaliteit. In navolging van Arnold van Gennep onderscheidt hij 3 fasen (separation, liminality, reincorporation) in rituelen maar ook in geritualiseerde evenementen zoals carnaval, alle soorten feesten en dus ook de optredens van VmdK. Bij traditionele rituelen die uitgevoerd worden tijdens een ‘rite de passage’ zoals bijvoorbeeld een doop of een huwelijksplechtigheid verandert de status van de deelnemers(s). Na de liminale fase te hebben doorlopen wordt men ‘herboren’ als christen (de katholiek doop), als volwassene (het lentefeest of de plechtige communie) of als echtgeno(o)t(e) (het huwelijk). De herintrede in de samenleving gaat gepaard met een verandering van status. Dit is niet het geval bij geritualiseerde evenementen waarbij de participanten de keuze hebben om na de gebeurtenis veranderd of onveranderd terug te keren naar hun normale situatie. Turner benoemt deze tijdelijke en plaatselijke ruimte ‘liminoid’. Men bevindt zich in een tussenfase: ‘betwixt and between’. Hij breidde liminaliteit uit tot liminoideit (liminal to liminoid). De indicatieve modus van het gewone dagelijkse leven wordt vervangen door de subjunctieve modus. De homo ludens krijgt vrij spel.


Liminaliteit

De organisatie van het evenement zorgt steeds voor een al of niet geïmproviseerde kleedkamer. VmdK pleit genderneutraal: mannen en vrouwen moeten niet afgezonderd worden. De majorettes ruilen hun gewone kleren voor het pakje. Vestimentaire codes veranderen het innerlijk gevoel van het zelf3. Dit is steeds een vibrerend moment. Hier begint de afscheiding van het gewone leven. Op de achtergrond van kakofonische klanken van bijna gestemde muziekinstrumenten grijpt een metamorfose plaats. Geladderde panty’s worden vervangen, felrode lipstick doorgegeven en weetjes uitgewisseld (foto’s 15 en 16). Spiegels reflecteren vrouwen van vlees en bloed die zich voorbereiden op de grote taak: het publiek triggeren en een glimlach op hun gezichten toveren. Dan wordt het startsein gegeven. De straat of de festivalweide wordt van hen. Hun normale sociale realiteit laten ze voor wat die is. Ze zijn niet meer kleuterleidster of hoofdredactrice van een populaire krant maar dolle, losgeslagen performers die plezier maken, uitdagen en uitbundig zijn. Hun outfit en hun lijfelijke interactie verbaast, verheugt, choqueert de toeschouwer. De majorettes geraken tijdens het optreden in een staat van extase. Ze vergeten de dagelijkse bekommernissen. De meeslepende muziek, de blikken van het publiek, het proberen in de pas te lopen en de choreografieën perfect uit te voeren dragen bij tot een intens transgressief beleven van tijd en ruimte. Het anarchistisch4 element versterkt het gevoel van volledig buiten de orde of de categorie te zijn. De structuur van het normale leven is vervangen door de anti-structuur binnen de communitas van VmdK.


foto 15

foto 16

       

We stellen vast dat de rigiditeit van categorieën niet alleen genegotieerd wordt door de praktische logica maar ook door rituelen en geritualiseerde evenementen zoals het optreden van VmdK (foto’s 17 en 18). Tijdens het ritueel worden grenzen overschreden. Het zijn gebeurtenissen waarbij categorieën overtreden worden. Wordt de bestaande sociale structuur uitgedaagd of hersteld?


foto 17

foto 18

       

Subversie

Bij mijn gesprekken met de majorettes in de kleedkamer en mijn vraag naar de bedoeling van hun performance werd op de eerste plaats verwezen naar het speelse en ontspannende karakter van gans het gebeuren. Bij de meeste ‘tamboermeisjes’ betekent VmdK een uitlaatklep waar zij de dagelijks beslommeringen eventjes kunnen vergeten. Verschillende wezen er ook op dat als je dat pakje aantrekt dat je iemand anders wordt en ook op een andere manier behandeld wordt. Door de interactie met het publiek maak je ook mensen gelukkig. Zij toveren een glimlach op het gezicht van heel wat toeschouwers. Zij zorgen voor het verrassende element van een feest, braderie of festival. Velen zien het ook als een ‘work-out’ die hen een abonnement in een fitnesscentrum uitspaart. Enkelen spraken over het doorbreken van taboes zoals de leeftijd en het uiterlijke van de danser. Men verwees dan naar ‘ ’t Schoon Vertier’1, een ietwat concurrerende groep dansers, waarbij de meisjes jong, mooi en sexy moeten zijn. Bij ‘ ’t Schoon Vertier’ wordt je gescreend. Je wordt zo maar niet toegelaten. Daarentegen aanvaardt VmdK ook mensen met een beperking, mannen, transgenders en alle andere ‘categorieën’ als lid. Toch zijn alle dansers wit, hoger opgeleid en van de middenklasse. Toen ik voor de eerste keer de fanfare zag optreden (Patersholfeesten, Gent 2005) was ik niet alleen gegrepen door de anarchistische uitstraling van het gezelschap en de nostalgische retro pakjes, het waren vooral de paar disabled personen die me aanspraken. Momenteel is er een vrouw die een lichte beperking heeft aan haar linkerhand. De choreografie van de dansjes wordt hieraan aangepast.

De observatie en het bevragen van het publiek verliep moeilijker door mijn voortdurende focus op de majorettes, het lawaai van de fanfare, de muziek op de andere podia en de hevige wind. De meeste toeschouwers reageerden positief en geanimeerd. Eenmaal kreeg ik te horen dat die meisjes minder elegant waren dan de klassieke majorettes en ‘nogal plat’. Het was duidelijk dat de hiërarchische normen van hoge en lage cultuur uitgedaagd werden. De bestaande orde werd tijdelijk gebruuskeerd. Deze anti-structuur eigen aan de liminale fase zal door zijn tijdelijkheid in plaats en ruimte de bestaande orde niet op zijn kop zetten en niet bijdragen tot wezenlijke veranderingen in attitudes of mentaliteit van het publiek. De anti-structuur lost op in de alledaagse sociale structuur. De intensiteit van het feest kan niet blijven duren. Er treedt een tijdelijke subversie op die gerelateerd is met een gevoel van vrijheid, creativiteit en stoom aflaten. De majorettes zijn geen gemarginaliseerde subjecten die hun rechten opeisen via hun optreden. Via hun performance zullen ze bestaande categorieën in vraag stellen en net zoals ‘de Kunst’ de wereld kan bevragen maar deze niet kan veranderen, zo ook zal VmdK vraagtekens oproepen en vooral aanzetten tot een nieuwe esthetica van de dans, de esthetics of difference.


Communitas

Na het optreden trekken de majorettes zich terug in de kleedkamer. Er staan witte wijn, flesjes bier en water op een houten tafeltje. De ontlading volgt (foto 19). De verbondenheid tussen de leden is nog groter dan voorheen. Na samen uit de bol te gaan en het optreden naar Kuitiaanse normen als ‘goed gedaan!’ te evalueren overheerst een gevoel van ‘Communitas’. Ik voel kameraadschap en samenhorigheid zonder hiërarchie. Iedereen heeft op dit moment en in deze ruimte dezelfde status. De deodorant wordt gewisseld (foto 20). De jongste majorette (35 jaar en 1.76 m) omhelst de oudste (60 jaar en 1.56 m) (foto 21). Ze lachen met hun schoenmaat: de een maat 36; de andere maat 43 (foto 22)! Op sommige momenten zitten ze in een kring te keuvelen wat bij mij de connotatie met een ‘women’s circle’ oproept (foto 23). De majorettes trekken terug hun normale kleren aan en keren terug naar hun lief, kinderen en familie. ‘s Anderendaags wacht hun gewone job als opvoedster of verkoopster. De herintegratie in de normale sociale structuur is onvermijdelijk. De continuïteit van het gewone leven wat Turner ‘Societas’ noemt gaat verder. Toch heeft hun optreden als rituele ervaring hen nieuwe kracht gegeven. Ze kunnen er terug tegen aan en kijken reeds uit naar het volgende optreden.


foto 19

foto 20

foto 21

foto 22



       



 foto 23


Bibliografie

 

- Geoffrion, K. (2013). “Ghanaian youth and festive transvestism”, Culture, Health & Sexuality 15: sup1, 48-61.
- Hermans, C. (2016), “Differences in itself: Redefining disability through dance’, Social Inclusion 4(4): 160-167.
- Mason, G. & Lo, G. (2009), “Sexual Tourism and the Excitement of the Strange: Heterosexuality and the Sydney Mardi Gras Parade,  Sexualities   12(1): 97-121
- Villa, Paula-Irene. (2011) "Embodiment is always more: intersectionality, subjection and the body." In Lutz H., Vivar M.T.H. & Supik L. (eds.) Framing intersectionality: debates on a multi-faceted concept in gender studies, Farnham & Burlington, VT: Ashgate: 171-186.

 

Bijlage

 

Uittreksels uit de ‘Pasjesbijbel’ van ‘Vooruit met de Kuit’:                                           pp. 13-16

 

A2_Superkuit

 We zijn meisjes die militairen entertainen die ver weg van huis aan het front zitten… Onschuldig, maar toch sexy

Bewegingen: altijd eerst rechts, dan pas links (dus niet zoals op dvd)

Beginpose: salueren met rechts, linkerhand naast lichaam (pols 90°)

 

Salueren - elkaars kont aaien (“aaah”): eerst naar rechts, dan naar links - salueren

4 kusjes gooien (R, L, R, L)

Rond je as draaien en handen zwierig vooruitduwen: voor, achter, voor, achter

Stukje Macarena: R-hand vooruit, L-hand vooruit, R-hand in nek, L-hand in nek, kont schudden

Vallen op je R-voet, vallen op je L-voet (handen in zij)

Opnieuw stukje Macarena

Zijsprongetjes: beginnen met L-voet achter, zij en springen op R-voet, naar L, naar R, naar L, naar R

Elkaars kont aaien (“aaah”), eerst naar rechts, dan naar links (anders dan op dvd dus!),

Dan rechterhand langszij omhoog en terug

Opnieuw zijsprongetjes

Handen per 4 op elkaar leggen en cirkeltje draaien (linksvoor eerst en dan ik klokwijzerzin)

En opnieuw!

 

A3_IJdelkuit chachacha

Beginpose: stokje in rechterhand, linkerhand in zij

Stokje

Stokje R 2x vooruit, R 2x omhoog, weggooien en vangen met andere hand

Stokje L 2x vooruit, L 2x omhoog, weggooien en vangen met andere hand

(Soms valt stokje, of pak je er één af van iemand anders)

Chachacha-pas:

Links zij tik en terug

Rechts zij tik en terug

Links zij tik en terug

Rechts voor Rechts achter Rechts bij

Links tik zij, kruis links over Rechtervoet, rechtervoet optillen, rechts stap, links stap

Rechts Voor, Rechts achter, Rechts bij en draaien op rechtervoet

…en opnieuw de chachacha-pas

…en nog eens de chachadahpas

Maar dan na Rechts voor Rechts achter Rechts bij Links tik zij: links overkruisen en draaien en stokje weer vastnemen

En terug van het begin…

 

A4_Koeskoeskuiten

Salomé en de sluiers…

Hoofd- en heupbewegingen gaan eerst naar links, dan naar rechts!

Intro: springen met rechterhand saluerend aan je hoofd (palm omhoog), linkerhand aan je zij

Naar voor, handjes opzij, naar voor, handjes opzij

Zwierdraai (sjaal om hoofd wikkelen) naar rechts, boksen met links voor, 3x sjotten (en weer klaar springen)

Zwierdraai naar links, boksen met links voor, 3x sjotten (en weer klaar springen)

Naar voor, handjes opzij, naar voor, hoofd tussen handen (tegen handpalmen brengen)

3 kontdraaistapjes naar rechts, armen open en met kont draaien naar alle hoeken van de kamer

3 kontdraaistapjes naar links, armen open en met kont draaien naar alle hoeken van de kamer

Verdedigingsstap naar voor: R, bij, L, bij, R, bij, L, bij (armen gekruist)

Naar voor beginnen met R, 1, 2, 3, 4, kick met rechts en draai (tijdens draai R-hand in dienblad-pose)

Naar voor beginnen met L, 1, 2, 3, 4, kick met links en draai (tijdens draai ook L-hand omhoog)

Sensueel shaken met handen in de lucht (tamelijk hoog), armen omhoog en handen/polsen draaien, naar elkaar toe gaan

Per twee: door knieën, rechterbeen zwiert naar rechts, linkerbeen zwiert naar links, door knieën (2x)

Zijstap: beginnen met benen en armen open (benen elke keer uiteen en bijtrekken, armen om de 2 stappen open en dicht) – in totaal 8 passen

Wijzen naar publiek: eeeej moat!

Zwierig achteruit springen… en opnieuw!

Einde: normaal als we net per twee staan met armen over elkaars schouders – zo blijven we staan

 

B1_Balkankuit (Toepetoepee)

Intro van 2 x 8 tellen: we staan in een lange rij, gezichten naar publiek, armen over elkaar op schouderhoogte, maar niet te dicht op elkaar

Lange rij

Vier stappen opzij, been waarmee je vooruit gaat, open draaiend

Klap naast oren (kant waar je niet vooruit ging) - enkel (van been waarmee je vooruit ging) achter tikken - been weer neerzetten en je 180° draaien - klap voor gezicht, door knieën buigen en klap op knieën – terug recht komen en armen weer over elkaar leggen (eerst achter dan voor)

Nog 3 x Lange rij herhalen

Drinken

Glas en volle palinka-fles vastnemen – glas traagjes volgieten – in 1 x uitkappen – en even bekomen

Iemand uit publiek nemen , terwijl je opnieuw je glas en fles vastneemt – glas traagjes volgieten – mens uit het publiek het glas geven – en even bekomen

Feestje

Vrolijk rond huppelen en rond draaien, af en toe rond elkaars arm

Tot de drink-muziek weer begint

Drinken

Op het einde van het drinken: 8 tellen opnieuw in de lange rij gaan staan

4x Lange rij

Drinken

Feestje

Drinken

4 x Lange rij

(Versnellen op het einde)

 

B3_Scratch my Calf (versie 2015)

Zacht – beginpose

Rug tegen rug schurken

Aan elkaar krabben/onderzoeken/ruiken...

Hard – klappen en krabben

Klappend naar voor       totaal 8x              ( beginnen met rechtervoet en links klappen)

Krabbend naar voor       totaal 8x              (beginnen met rechtervoet en rechts krabben)

Zacht – toerke

Toerke draaien (omhoog, omlaag)          (rechts begint bovenaan... maar vooral naar elkaar kijken)

Toerke draaien (omhoog, omlaag)

Toerke hoofd/kin

Gaan klaarstaan (iedereen terug van waar hij kwam)

Hard – klappen en krabben

Zacht – als baviaan opzij

2 stappen naar buiten, met hangende armen, eindigen met handen op knieën

in het rond kijken, krabben in je haar

2 stappen naar binnen, met hangende armen, eindigen met handen op knieën

in het rond kijken, krabben in je haar

Hard – klappen en krabben

 

C3_Wienerwaden

Flapperen met vleugels

Begin van uit ei komen

Verder opklimmen uit ei

Eerste wankele stapjes

Wankele stapjes met toerke draaien

Kssssj! (zwaan is boos) en 8 tellen stappen

Zwaan wordt weer elegant en doet pirouette

Terug naar beneden

En opnieuw!



Voetnoten


1. https://www.rijversfestival.be/, geraadpleegd op 29 augustus 2019

2. www.vooruitmetdekuit.be , geraadpleegd op 10 augustus 2019

3. Voor een beschrijving van sommige choreografieën zie fragment uit de ‘pasjesbijbel’ in bijlage waarin verduidelijkt wordt hoe er gedanst zou moeten worden en in welke sfeer.

4. Victor Turner (VK, 1920-1983), cultureel antropoloog

5. Arnold van Gennep (D, 1873-1957), antropoloog

6. Ik herinner me de eerste keer dat ik dat pakje aantrok: het begin van het ritueel. De gewaarwording ervan, de blik in de spiegel veranderde me. Ik was niet meer dezelfde Hilde, of de Hilde die anderen van mij denken die ik ben. Er was een dimensie bijgekomen en dat voelde prettig aan. Het startschot was de grote trom. Vibraties gingen door mijn lichaam. Mijn verstand stond op nul. Adrenaline! Ik was toen als vijfenvijftigjarige de oudste van de bende majorettes. Samen met mijn lotgenoten amuseerde ik het publiek in een toestand van trance.

7. Anarchisme in de betekenis van een situatie waarin mensen zonder een hogere macht of autoriteit leven en waarbij het individu niet ondergeschikt is aan iets of aan iemand anders.

8. https://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&ved=2ahUKEwjw2bup9PrjAhVP-qQKHZh7CKQQjhx6BAgBEAI&url=https%3A%2F%2Fwww.nieuwsblad.be%2Fcnt%2Fblrto_20110621_003&psig=AOvVaw3haiuiT6RMzH5AqPziUqyR&ust=1565616017024885, geraadpleegd op 11 augustus 2019